Λίγα λόγια για τις Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση

Με τους όρους Τ.Π.Ε. ή/και Ν.Τ., νοούνται οι σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες που επιτρέπουν την κωδικοποίηση, επεξεργασία, αποθήκευση, αναζήτηση, ανάκληση και μετάδοση της πληροφορίας σε ψηφιακή μορφή με χρήση υπολογιστών και δικτύων υπολογιστών.

Η εισαγωγή των Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση αποτελεί αναγκαιότητα που δεν επιδέχεται σχεδόν καμία αμφιβολία και, η ορθή αξιοποίησή τους, θα επιφέρει ουσιαστικές καινοτομίες μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, τόσο στα μέσα διδασκαλίας όσο και στη μαθησιακή-διδακτική διαδικασία αυτή καθεαυτή. Η αξιοποίηση των υπολογιστικών και δικτυακών τεχνολογιών στην Εκπαίδευση, συνιστά μια σημαντική ποσοτική και ποιοτική παρέμβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας. Η χρήση των Τ.Π.Ε. στα σχολεία αποσκοπεί τόσο στην καλλιέργεια και την ανάπτυξη της δημιουργικής κριτικής σκέψης των μαθητών όσο και στην αλλαγή της διδακτικής πρακτικής, της διαδικασίας μάθησης και της επικοινωνίας. Απώτερος στόχος μέσα από τις νέες αυτές μαθησιακές διαδικασίες είναι να προωθηθεί η διερευνητική και η συνεργατική μάθηση και γενικότερα η απόκτηση νέων γνωστικών δεξιοτήτων από τους μαθητές. Οι στόχοι αυτοί θα επιτευχθούν μέσα από την παροχή της κατάλληλης υλικοτεχνικής υποδομής (δημιουργία και στελέχωση των σχολικών εργαστηρίων, χρήση δικτυακών υπολογιστικών υπηρεσιών, ανάπτυξη κατάλληλου δικτύου και κατάλληλων λογισμικών προγραμμάτων) και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού (επιμόρφωση επιμορφωτών και εκπαιδευτικών). Μέσα από αυτό το πρίσμα η αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. δεν αναμένεται απλά να συμβάλει στην εξοικείωση των μαθητών με αυτές αλλά να τροποποιήσει τη διδακτική και τη μαθησιακή διαδικασία στο σύνολό της. Αυτό βέβαια συνδέεται, μεταξύ άλλων, με αλλαγές στις στάσεις και στις πρακτικές των εκπαιδευτικών. Εκπαιδευτικά συστήματα προηγμένων χωρών προσπαθούν να τις ενσωματώσουν γόνιμα στο σχολικό πρόγραμμα διδασκαλίας και τις αντιμετωπίζουν ως μοχλό ανάπτυξης και προόδου.

Η παιδαγωγική αξιοποίηση των Τ.Π.Ε. θεωρείται συνεπώς μια εκπαιδευτική καινοτομία που μπορεί να προσφέρει πλέον πάρα πολλά στις εκπαιδευτικές διαδικασίες. Οι καινοτόμες εκπαιδευτικές δραστηριότητες πρέπει να υποστηρίζουν νέους ρόλους διδασκαλίας και νέους τρόπους μάθησης καθώς όλο και περισσότεροι μαθητές έχουν γνώσεις και δεξιότητες στην χρήση της τεχνολογίας σε υψηλότερο επίπεδο από τους εκπαιδευτικούς τους και τους γονείς τους. Έτσι, τα σχολεία και οι εκπαιδευτικοί αποκτούν νέους ρόλους, με κύριους προσανατολισμούς την προετοιμασία μαθητών για τη νέα κοινωνία της γνώσης, της δημιουργίας και της τεχνολογίας. Προκύπτει συνεπώς, ιδιαίτερα έντονη η απαίτηση και η ανάγκη για επιμόρφωση.

Δυσκολίες της ένταξης των Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση

Ορισμένες από τις «προκλήσεις» που αντιμετωπίζουν τα νέα μαθησιακά περιβάλλοντα με την εισαγωγή των Τ.Π.Ε. είναι: η ανάγκη για αξιολόγηση κάτω από τους νέους όρους, η εμμονή στην παράδοση, αμφιβολίες για τις νέες εκπαιδευτικές μεθόδους, αμφιβολίες για την αναδιοργάνωση, δυσκολίες στην αυτόνομη μάθηση. Ανατρέχοντας στη διεθνή βιβλιογραφία διαπιστώνεται ότι επιμορφωτικά σχήματα ένταξης και αξιοποίησης των Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση εξαντλούνται στην εκμάθηση της χρήσης των Η/Υ για τη διδασκαλία συγκεκριμένων γνωστικών περιοχών των σχολικών εγχειριδίων. Ερευνητές υποστηρίζουν ότι η εισαγωγή της εκπαιδευτικής τεχνολογίας προσκρούει στην πεποίθηση των εκπαιδευτικών ότι αυτή –όπως και κάθε αλλαγή- αποτελεί απειλή του επαγγελματικού τους status. Επιπρόσθετα, η γραφειοκρατική οργάνωση και νοοτροπία των σχολείων θεωρείται άλλη μια αιτία απόρριψης της τεχνολογίας από μια μεγάλη μερίδα εκπαιδευτικών.
Κολτσάκης Βαγγέλης